Đã khá lâu mà cái tên tỉnh Hà Nam Ninh không còn được nhắc lại rộng rãi. Thế hệ trẻ cũng không có nhiều người biết đến tỉnh này. Chỉ được giới thiệu trong sách vở, những điều cần biết về tỉnh Hà Nam Ninh còn khá ít thông tin. Hôm nay, chúng mình cùng tìm hiểu về tỉnh này nhé.
Lịch sử của tỉnh Hà Nam Ninh
Tỉnh Hà Nam Ninh được thành lập là trên vùng đất trấn Sơn Nam, đây là một vùng đất lâu đời và giàu truyền thống văn hoá ở phía Nam của kinh thành Thăng Long ngày xưa. Nơi đây tương ứng với các vùng văn hóa đặc trưng ở nước Việt ngày đó như: xứ Thanh, xứ Kinh Bắc, xứ Nghệ, xứ Đông, xứ Đoài.
Theo lịch sử, tỉnh Hà Nam Ninh được thành lập ngày 27/12/1975 dựa trên cơ sở là sáp nhập hai tỉnh Nam Hà và tỉnh Ninh Bình. Trung tâm của 3 tỉnh là ba thành phố nằm khá cân xứng trên giao điểm của các quốc lộ lớn là quốc lộ 1A, quốc lộ 10 và quốc lộ 21B và khoảng cách giữa các thành phố chỉ khoảng 30km.Hiện nay, tỉnh Hà Nam Ninh đã được tách ra để trở lại là 3 tỉnh là Hà Nam, Nam Định và Ninh Bình nhưng tên gọi này vẫn còn tồn tại trong lòng những người dân sống từ thời đó, gắn liền với những sự kiện lịch sử và nhiều doanh nghiệp tổ chức lâu đời còn đang hoạt động tại đây.
Tỉnh có vị trí khá thuận lợi khi tiếp xúc với các tỉnh trong đất liền cũng như có 1 mặt ven biển, có thể phát triển kinh tế theo nhiều hướng khác nhau, đa dạng các ngành nghề từ lâm nghiệp, công nghiệp, nông nghiệp và khai thác thuỷ hải sản. Nhờ co vị trí như vậy mà khí hậu nơi đây khá dễ chịu, vùng đất ven biển khí hậu mát mẻ nhờ gió biển. Tuy nhiên nơi đây cũng dễ phải chịu những thiên tai như bão, lụt vào mùa mưa.
Diện tích toàn tỉnh Hà Nam Ninh theo thống kê vào năm 1979 là 3.522 km², tỉnh có tổng dân số 2.707.700 người; còn theo thống kê năm 1991 thì diện tích là 3.763 km² và tổng dân số là 3.157.200 người. Tỉnh Hà Nam Ninh có tỉnh lỵ là thành phố Nam Định với 3 thị xã là thị xã Ninh Bình, thị xã Hà Nam và thị xã Tam Điệp.
Vị trí của tỉnh Hà Nam Ninh
Tỉnh Hà Nam Ninh là tỉnh nằm ở phía nam của miền Bắc, có vị trí địa lý khá thuận lợi để phát triển sản xuất nhiều ngành kinh tế. Phía bắc tỉnh giáp các tỉnh là Hà Sơn Bình, Hải Hưng; phía Nam giáp Biển Đông, phía tây giáp Thanh Hoá và phía đông giáp với Thái Bình.
Tỉnh Hà Nam Ninh là vùng đất học nổi tiếng
Hà Nam Ninh nổi tiếng là vùng đất học. Trong lịch sử hơn 1000 năm phong kiến của nước Việt ta, có rất nhiều trạng nguyên là người con của xứ này như Trạng lường Lương Thế Vinh, Trạng nguyên Nguyễn Hiền, Trạng Bồng Vũ Duy Thanh, Trạng nguyên Đào Sư Tích. Đây cũng là quê hương của những danh sĩ có tiếng như Thái phó Trương Hán Siêu, nhà văn Nam Cao, Tam Nguyên Yên Đổ Nguyễn Khuyến, nhà thơ kiêm nhạc sĩ Văn Cao – tác giả của bài quốc ca nước Việt Nam. Bên cạnh đó, vùng đất này còn sinh ra và nuôi dưỡng những văn nhân nổi tiếng như Tề tửu Trương Công Gia, sử gia Ninh Tốn, sử gia Lê Tung, sử gia Trần Quốc Vương, nhà địa lý Nguyễn Tử Mẫn, tổng tài quốc sử Phạm Thận Duật, nhà thơ Vũ Phạm Khải và nhà giáo Nguyễn Ngọc Ký.
Đến nay, ba tỉnh Hà Nam, Ninh Bình, Nam định vẫn giữ được truyền thống hiếu học đó. Có rất nhiều những bạn học sinh đạt giải quốc gia, quốc tế, rất nhiều thủ khoa, quán quân của các cuộc thi trí thức là người con nơi đây. Ba tỉnh luôn nằm trong top những tỉnh có kết quả cao nhất của kì thi THPT Quốc gia những năm gần đây, tiêu biểu là tỉnh Nam Định năm nào cũng có tên.
Những thứ còn lưu lại đến ngày nay
Mặc dù tỉnh Hà Nam Ninh không còn nhưng tên gọi này vẫn tồn tại, có nhiều doanh nghiệp vẫn giữ tên gọi đó. Một số cơ quan nhà nước vẫn giữ tên gọi liên quan đến Hà Nam Ninh như Cục hải quan Hà Nam Ninh, cục Dự trữ Nhà Nước khu vực Hà Nam Ninh, ngã ba Hà Nam Ninh, ..
Một số doanh nghiệp còn giữ tên như Công ty xăng dầu Hà Nam Ninh thành lập năm 1956, công ty cổ phần dược phẩm Hà Nam Ninh, công ty Cổ phần lương thực Hà Nam Ninh, …
Hiện nay, tuy đã tách ra nhưng giữa 3 tỉnh vẫn còn nhiều nét văn hoá chung của xứ Sơn Nam như các di tích lịch sử thời Trần, thời Đinh; nền ẩm thực phong phú tương tự nhau, có nhiều loại hình nghệ thuật như hát Chèo, hát Chầu Văn, hát Xẩm….
Bên cạnh đó còn những mối liên hệ với nhau về mặt địa lý như: Cùng giúp với Sông Đáy, có các quốc lộ 21B, 38B, tuyến đường sắt Bắc Nam, tuyến cao tốc Cầu Giẽ – Ninh Bình. Riêng tỉnh Nam Định và Ninh Bình có cùng quốc lộ 21A chạy qua, có chung khu dự trữ sinh quyển cùng châu thổ sông Hồng,
Kết Luận
Bài viết đã giải đáp những thông tin đến tỉnh Hà Nam Ninh. Mong rằng những thông tin này sẽ hữu ích trong việc nghiên cứu của bạn.
